Επί τη ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού 2022, η Ergodotisi έχει διεξάγει μια συνέντευξη αποτίμησης της φετινής χρονιάς με τον Υφυπουργό Τουρισμού κ. Σάββα Περδίο. Ποια η επισκεψιμότητα φέτος, τι σημαίνει σε πραγματικούς αριθμούς, ποια τα πλάνα και οι στόχοι του Υφυπουργείου Τουρισμού για την περαιτέρω αναβάθμιση του κυπριακού τουρισμού;
- Πως αποτιμά το υφυπουργείο την τρέχουσα κατάσταση του τουρισμού το 2022; Έχουν επιτευχθεί οι στόχοι του έτους;
Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές που έχουμε στα χέρια μας που αφορούν μέχρι και το τέλος του μήνα Αυγούστου, βρισκόμαστε περίπου στο 78% των αφίξεων σε σχέση με το 2019 και βέβαια αν συγκρίνουμε τα στατιστικά με αυτά του 2020 και 2021 βρισκόμαστε σε πολύ καλύτερα επίπεδα. Ακόμα, ως μέτρο σύγκρισης πρέπει να αναφερθεί ότι το πρώτο οκτάμηνο του 2021 είχαμε 960.150 αφίξεις ενώ φέτος έχουμε φτάσει μέχρι τον Αύγουστο τα 2.127.172, γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι είμαστε σε αρκετά καλό δρόμο. Έχει επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί για το έτος, που ήταν να ξεπεράσουμε τα νούμερα του προηγούμενου έτους και να πορευθούμε όσο γίνεται καλύτερα. Αναμένουμε αρκετά καλά αποτελέσματα και τον Σεπτέμβριο.
Δεδομένου ότι υπήρξαν αρκετές αντιξοότητες όπως η πανδημία του Covid-19 και ο πόλεμος στην Ουκρανία, βρισκόμαστε σε αρκετά καλά επίπεδα. Οι προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία τρία χρόνια, ώστε να έχουμε νέες αγορές ή να δοθεί περισσότερη σημασία σε αγορές που ίσως να θεωρούνταν δευτερεύουσας σημασίας στο παρελθόν, φαίνεται να αποδίδουν καρπούς.
- Σε ποιο βαθμό έχει επηρεάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία τον τουρισμό στην Κύπρο;
Σίγουρα η απώλεια της Ρωσικής όπως και της Ουκρανικής αγοράς είναι ιδιαίτερα σημαντική. Πιστεύω ότι αν δεν υπήρχε αυτή την στιγμή η κρίση στην Ουκρανία θα μιλούσαμε για μια πάρα πολύ καλή χρονιά. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, είχαμε ένα πλάνο Β, γνωρίζαμε προς ποια κατεύθυνση έπρεπε να κινηθούμε, έτσι ώστε να μετριάσουμε κάπως την απώλεια της Ουκρανικής και της Ρωσικής αγοράς. Κατά 25% αυτό έχει επιτευχθεί, αν αναλογιστούμε ότι από αυτές τις αγορές είχαμε απώλεια της τάξης των 800.000 αφίξεων φέτος και υπολογίζαμε να ανακτήσουμε γύρω στις 200.000 αφίξεις από άλλες αγορές της Ε.Ε. και στο οκτάμηνο είμαστε ήδη στις 160.000.
Φυσικά τα φετινά αποτελέσματα οφείλονται στις προσπάθειες των τελευταίων τριών ετών από όλους τους φορείς του τουρισμού, αλλά και του Υπουργείου Μεταφορών και της Hermes για το θέμα της συνδεσιμότητας.
- Από πλευράς εισοδήματος από τον τουρισμό, πως τα έχει πάει η Κύπρος φέτος;
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα αποτελέσματα είναι αρκετά θετικά. Μέχρι και τον Ιούνιο καταγράφονται έσοδα της τάξης των 835.7 εκατομμυρίων ευρώ. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα έσοδα από τον τουρισμό κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019 πριν την έξαρση της πανδημίας ανέρχονταν στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ, μπορούμε να διαπιστώσουμε την επαναφορά σε αρκετά καλά επίπεδα. Την ίδια ώρα σημειώνεται αύξηση των εσόδων σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2021 που τα έσοδα ανήλθαν στα 258.8 εκατομμύρια ευρώ και το 2020 στα 122 εκατομμύρια.
Θα πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι κατά το 2020, με βάση τα διατάγματα που είχαν εκδοθεί από την κυπριακή κυβέρνηση για τη λήψη μέτρων για ανάσχεση της εξάπλωσης της πανδημίας του κορονοϊού (COVID-19), είχε απαγορευθεί η είσοδος στη Δημοκρατία διαφόρων κατηγοριών προσώπων, συμπεριλαμβανομένων και των τουριστών.
Υπό τις περιστάσεις, έχουμε κινηθεί σε θετικά επίπεδα και φαίνεται να έχουμε μπει στην τροχιά ανάκαμψης.
- Έχουν ανακοινωθεί διάφορα μέτρα στήριξης και αναβάθμισης της τουριστικής βιομηχανίας, θα μπορούσατε να μας μιλήσετε για κάποια από αυτά και που αποσκοπούν;
Τον Αύγουστο είχαμε παρουσιάσει το πρόγραμμα για τον επαναπροσδιορισμό του κυπριακού τουρισμού. Μετά από δουλειά περίπου τριών και πλέον ετών, υπάρχουν πλέον γύρω στα 15 σχέδια χορηγιών και θα ανακοινωθούν άλλα δύο. Τα περισσότερα σχέδια αφορούν στην αναβάθμιση του προϊόντος στην ενδοχώρα, την ύπαιθρο, τα ορεινά και τις ακριτικές περιοχές της Κύπρου, αφού η αναβάθμισή τους αποτελεί προτεραιότητα στην Εθνική Στρατηγική Τουρισμού 2030. Θέλουμε να σταλεί το μήνυμα ότι πλέον και οι ενδοχώρα μπορεί να διαπρέψει από πλευράς τουρισμού και ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Γίνονται παρουσιάσεις των σχεδίων σε κοινότητες, έτσι ώστε να μπορέσουμε να μεταδώσουμε απευθείας τους στόχους των σχεδίων και όλη τη σχετική πληροφόρηση. Μέχρι στιγμής η όλη προσπάθεια έχει αγκαλιαστεί και υπάρχει διάθεση από όλους.
Επίσης, έχουν εξαγγελθεί πρόσφατα σχέδια επιχορηγήσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως το σχέδιο που επιχορηγεί εστιατόρια και καταστήματα που πουλούν παραδοσιακά προϊόντα, με δυνατότητα ένταξής τους στο σύμφωνο «Taste Cyprus» και το σχέδιο για την αναβίωση περιοχών της υπαίθρου, ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών μέσω της δημιουργίας αυθεντικών εμπειριών για εμπλουτισμό και αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Θα έχουμε σύντομα και κάποια επιπλέον σχέδια.
Κάτι που θεωρώ εξίσου σημαντικό στο οποίο έχουμε προχωρήσει είναι η δημιουργία σημάτων ποιότητας, που αποτελούν σημείο της νέας ταυτότητας της χώρας μας. Η Κύπρος δεν μπορεί να προβάλλεται στο εξωτερικό μόνο για το καλό φαγητό και το ωραίο κλίμα. Αυτός είναι και ο λόγος που φτιάξαμε 12 διαφορετικά σήματα ποιότητας, τα οποία αποσκοπούν στο να προβάλλουν με εξειδικευμένο τρόπο το προϊόν μας, δίνοντας πιστοποίηση σε χωριά, ειδικές μορφές τουρισμού, προϊόντα, επιχειρήσεις και θεματικές διαδρομές. Αυτό έχει ήδη ξεκινήσει να δημιουργεί θετικό ανταγωνισμό, κάτι το οποίο ωθεί προς την αναβάθμιση και παράλληλα βοηθά τις επιχειρήσεις να αναδεικνύονται στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό.
- Έχετε αναφέρει στο παρελθόν ότι η Κύπρος θα πρέπει να αποκτήσει περιβαλλοντική συνείδηση ως χώρα. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Και πώς επηρεάζει άμεσα τον τουρισμό κάτι τέτοιο;
Κοιτάξτε, είχα αναφέρει ξανά και το πιστεύω ότι η Κύπρος έχει όλα τα απαραίτητα εφόδια ώστε να καταστεί ένας προορισμός ο οποίος σέβεται το περιβάλλον. Η περιβαλλοντική συνείδηση είναι ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο για να μπορέσουμε να καλλιεργήσομε αυτό το σκεπτικό στους φορείς τουρισμού, αλλά και για να μπορέσουμε οι ίδιοι να αντιληφθούμε ότι οφείλουμε να δείχνουμε σεβασμό στο περιβάλλον και τις παραλίες μας. Ο κόσμος ταξιδεύει από το εξωτερικό για να απολαύσει αυτές τις παραλίες.
Όπως αναφέρει και στα στατιστικά της η Eurostat, γύρω στο 38% της Κύπρου αποτελείται από προστατευόμενες περιοχές. Αυτό το ποσοστό είναι αρκετά ψηλό, αφού ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στο 26%. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στην πρώτη εξάδα χωρών που καθορίζουν περιοχές ως προστατευόμενες. Αυτός ο στόχος είναι σημαντικός για το Υφυπουργείο, εξάλλου για αυτόν τον λόγο ένας από τους πέντε πυλώνες της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού έχει ως στόχο η Κύπρος να καταστεί ένας βιώσιμος τουριστικός προορισμός.
Πρόκειται πλέον για μια τάση η οποία έχει αυξηθεί κατά την πανδημία και ολοένα και περισσότερο αυξάνεται. Επομένως οφείλουμε όλοι όσοι ασχολούμαστε με τον τομέα του τουρισμού, να λάβουμε υπόψη τα προβλήματα που δημιουργούνται στο περιβάλλον λόγω των δραστηριοτήτων του τουρισμού είτε της ίδιας της καθημερινότητας μας.
- Θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε το όραμα της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030; Πού βρισκόμαστε σήμερα;
Κοιτάξτε, η τουριστική βιομηχανία αποτελούσε ανέκαθεν κινητήριο δύναμη για την κυπριακή οικονομία. Συνεισφέρει είτε άμεσα είτε έμμεσα περίπου 20% του ΑΕΠ της χώρας. Έτσι ο στόχος δεν είναι άλλος από την ανάπτυξη του τουρισμού της Κύπρου με τρόπο που θα ευνοεί και θα ενισχύει την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Έχουμε ως όραμα να καθιερωθεί η Κύπρος ως ένας ολόχρονος, ποιοτικός, ψηφιακά έξυπνος και κοινωνικά ωφέλιμος προορισμός. Ο στόχος δεν είναι μόνο η αύξηση των αφίξεων περιηγητών, αλλά η ολιστική ανάπτυξη του προορισμού, που προϋποθέτει να διαχειριστούμε τον τουρισμό με τρόπο βιώσιμο.
Όσον αφορά την υλοποίηση του οράματος της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030, βρισκόμαστε σε καλό δρόμο. Είχαμε ως στόχο τον επανασχεδιασμό της ταυτότητας και της εικόνας της χώρας, κάτι που έχουμε προωθήσει αρκετά και οι διάφορες προωθητικές μας δράσεις αποδίδουν καρπούς. Επίσης, μέχρι και τον Απρίλιο φέτος, οι διαδικτυακές αναζητήσεις για την Κύπρο είχαν φτάσει το 1.5 εκατομμύριο την εβδομάδα, γεγονός που δείχνει αυξημένο ενδιαφέρον. Φυσικά αξίζει να σημειωθεί και η προώθηση των νέων σχεδίων επιχορήγησης για την αναβάθμιση των χωριών μας και τις υπαίθρου. Είμαστε ικανοποιημένοι και παραμένουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι.
- Όσον αφορά τις φετινές αφίξεις περιηγητών στην Κύπρο, πως θα σχολιάζατε την ποιότητα του τουρισμού; Ποιες είναι οι κορυφαίες χώρες προέλευσης;
Αν το δούμε από πλευράς ηπείρων, η μεγάλη πλειοψηφία των επισκεπτών προκύπτει από την Ευρώπη, περίπου 1.8 εκατομμύρια αφίξεις προέρχονται από αυτήν μέχρι και τον Αύγουστο σύμφωνα με τα στατιστικά. Είχαμε επίσης γύρο στις 11 χιλιάδες αφίξεις από χώρες τις Αφρικής, σχεδόν 35 χιλιάδες από την Αμερική, περισσότερες από 245 χιλιάδες από την Ασία και πέραν των 10 χιλιάδων αφίξεων από την Αυστραλία και άλλες χώρες της Ωκεανίας. Παρατηρούμε πλέον περισσότερους Γερμανούς, Ελλαδίτες, Γάλλους, Πολωνούς, Ελβετούς, Σκανδιναβούς, Ούγγρους, Ισραηλινούς και άλλες εθνικότητες να επισκέπτονται την χώρα μας. Φυσικά βλέπουμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει μια πολύ σημαντική αγορά, καθότι φέτος και μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες, οι αφίξεις ξεπέρασαν τις 500 χιλιάδες.
Όσον αφορά την ποιότητα του τουρισμού, βάση της Εθνικής Στρατηγικής μέλημα μας είναι μεν η αύξηση των διανυκτερεύσεων τουριστών, ωστόσο η αύξηση από μόνη της χωρίς την απαραίτητη επίβλεψη και σωστή διαχείριση μπορεί να φτάσει τους φυσικούς πόρους στα όρια τους, λόγω του ότι ορισμένες περιοχές προσελκύουν ήδη αρκετά μεγάλους αριθμούς τουριστών. Για τον λόγο αυτό έχουμε επισημάνει ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ποιότητα του τουρισμού παρά στον όγκο των αφίξεων. Έτσι θα αντιμετωπιστεί σταδιακά και η εποχικότητα, πρόκληση την οποία προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε με διάφορες δράσεις την τελευταία τριετία.
- Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να μεταφέρετε στα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας τουρισμού;
Αυτή η μέρα γιορτάζεται στις 27 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο μετά από τον καθορισμό της από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού το 1970. Ο στόχος του εορτασμού είναι η ανάδειξη της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής συμβολής του τουρισμού στην ευημερία της διεθνούς κοινότητας. Φέτος αυτή η μέρα αφιερώνεται στον επαναπροσδιορισμό του τουρισμού ή “Rethinking Tourism”. Ο ΠΟΤ βάζει στο επίκεντρο το περιβάλλον αλλά και τον άνθρωπο καλώντας ταυτόχρονα όλους τους φορείς – κοινότητες, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις – να συμβάλουν στο όραμα για ένα πιο βιώσιμο, ψηφιακά έξυπνο, με ανθεκτικότητα και χωρίς αποκλεισμούς μοντέλο τουρισμού.
Ως Υφυπουργείο, εδώ και δύο χρόνια υπογραμμίζουμε ότι ο κυπριακός τουρισμός αποκτά νέο προσανατολισμό, ευθυγραμμισμένο με το όραμα και τους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού 2030. Αυτός ο στόχος αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη του κυπριακού τουρισμού, με τρόπο ευεργετικό για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Βρισκόμαστε ήδη σε διαδικασία υλοποίησης του οράματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, δίνοντας ταυτόχρονα έμφαση στις ειδικές μορφές τουρισμού, την παροχή εκπαιδευτικών προγραμμάτων, την ψηφιακή μετάβαση παροχέων και ποικίλες άλλες δράσεις που στοχεύουν στην κατανομή των οφελών του τουρισμού σε ολόκληρη την Κύπρο.
Έτσι, την ίδια ώρα που βλέπουμε τον τομέα του τουρισμού να ανακάμπτει και να επιδεικνύει ανθεκτικότητα στις προκλήσεις, θα πρέπει με συντονισμένη δράση, κυβερνήσεις, εργαζόμενοι, πολίτες, επιχειρήσεις και ηγέτες, να φροντίσουμε να διαφυλαχθούν οι φυσικοί μας πόροι και στις σωστές βάσεις να συνδιαμορφώσουμε το μέλλον του τομέα.
