Ένα παλιό γνωμικό λέει ότι ‘η ευτυχία είναι κατάσταση του μυαλού’. Απ’ ότι φαίνεται, σύμφωνα και με έρευνα του Harvard, αυτό είναι αλήθεια.
Προσπάθησε να φέρεις στο μυαλό σου μια στιγμή από το πρόσφατο παρελθόν, κατά την οποία δεν ένιωθες ευτυχισμένος/η. Πιθανόν χρέωσες την απουσία ευτυχίας σου σε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός ή στην απουσία πραγμάτων που θεωρείς ότι χρειάζεσαι. Επιβάρυνες λοιπόν την απουσία ευτυχίας σου σε εξωτερικούς παράγοντες.
Συχνά νομίζουμε ότι είναι τα προβλήματα μας που μας κάνουν δυστυχισμένους και ότι εάν οι συνθήκες ζωής μας άλλαζαν σε κάτι πιο επιθυμητό, τότε η ευτυχία μας θα ήταν δεδομένη. Σύμφωνα με το Harvard, αυτό είναι ψευδαίσθηση.
Έρευνα του πανεπιστημίου κατέδειξε ότι οι αδέσποτες σκέψεις και τα περιπλανόμενα μυαλά συνδέονται με τη δυστυχία. Η έρευνα ανακάλυψε ότι άνθρωποι των οποίων οι σκέψεις συνεχώς ταξιδεύουν, είναι πιο πιθανόν να είναι δυστυχισμένοι από αυτούς που έχουν την ικανότητα να συγκεντρωθούν σε συγκεκριμένες ασχολίες.
Η έρευνα φαίνεται να επαληθεύει αυτό που οι ‘σοφοί’ της ιστορίας κήρυτταν, ότι δηλαδή ένα ανυπότακτο μυαλό φέρνει τη δυστυχία, ενώ ένα μυαλό που ‘δαμάστηκε’ και μπορεί να ελεγχτεί μπορεί να φέρει την ευτυχία.
Η πιο συγκλονιστική, ωστόσο, ανακάλυψη της έρευνας είναι η εξής: ‘Δεν είναι απαραίτητο να είναι αρνητικές οι σκέψεις· οι ουδέτερες ή ακόμα και οι θετικές αδέσποτες σκέψεις δεν θα κάνουν το άτομο πιο ευτυχισμένο από ότι θα ήταν αν δεν τις έκανε καθόλου.’
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ζητήθηκε από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στην έρευνα να συγκεντρωθούν σε μια συγκεκριμένη ασχολία. Φάνηκε ότι ακόμα και μια, ίσως βαρετή, ασχολία έκανε τους συμμετέχοντες πιο ευτυχισμένους όταν το μυαλό τους συγκεντρωνόταν πλήρως εκεί. Το συμπέρασμα ήταν ότι όταν το μυαλό πλανάται επανειλημμένα, μειώνει δραστικά τη συνολική ευτυχία του ατόμου.
Όταν το μυαλό πλανάται επανειλημμένα, μειώνει δραστικά τη συνολική ευτυχία του ατόμου
Ευτυχία είναι να ζεις τη στιγμή
Η έρευνα αυτή του Harvard φαίνεται να ενδυναμώνει και τις πολύχρονες έρευνες στο θέμα του διαλογισμού. Ο Mihaly Csikszentmihalyi, ένας από τους πρωτοπόρους ερευνητές στη θετική ψυχολογία, αναφέρεται σε αυτό το στάδιο του μυαλού ως Ροή.
Ροή για τον Csikszentmihalyi είναι η κατάσταση εκείνη όπου το μυαλό είναι απολύτως συγκεντρωμένο και απορροφημένο σε μια δραστηριότητα. Δεν παίζει ρόλο ποια είναι η συγκεκριμένη δραστηριότητα –αυτό που παίζει ρόλο είναι ότι το άτομο είναι απολύτως συγκεντρωμένο και παρών τη συγκεκριμένη στιγμή.
Ο Csikszentmihalyi, ο οποίος συχνά αποκαλείται ως ο ‘παππούς’ της θετικής ψυχολογίας, ανακάλυψε ότι οι πιο ευτυχισμένες στιγμές μας, είναι αυτές κατά τις οποίες βρισκόμασταν σε κατάσταση ροής. Σε αυτή την κατάσταση, είμαστε απολύτως συγκεντρωμένοι σε ένα μόνο πράγμα. Σε αυτή την κατάσταση μυαλού είναι που η ευτυχία αυθόρμητα εμφανίζεται.
Όταν βρίσκεσαι σε αυτή την κατάσταση, δεν σε απασχολούν άλλες έγνοιες, άγχος, ενοχές και πράγματα για τα οποία μετανιώνεις, δεν προγραμματίζεις ούτε αποζητάς οτιδήποτε. Βρίσκεσαι στο εδώ και στο τώρα ζώντας τη στιγμή.
Το μυαλό λέει ιστορίες
Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να αποδεχτούν ότι η ευτυχία είναι μέσα τους. Το μυαλό θα τους πει ότι έχουν πολλές έγνοιες για να είναι ευτυχισμένοι, η ζωή τους φέρθηκε πολύ σκληρά για να είναι ευτυχισμένοι, δεν έχουν τα πράγματα που θέλουν για να είναι ευτυχισμένοι κτλ. Κι αυτό γιατί το μυαλό συνηθίζει να λέει ιστορίες, ιστορίες για όλα όσα νομίζεις ότι χρειάζεσαι πριν σε αφήσει να ευτυχήσεις.
Ωστόσο, οι συγκυρίες σου έχουν να κάνουν λιγότερο με την ευτυχία σου απ’ όσο νόμιζες προηγουμένως.
Η ευτυχία δεν είναι κάτι που έρχεται από το που μένεις, τι μπορείς να αγοράσεις, τι καριέρα μπορείς να κάνεις ή τι προσωπικές σχέσεις έχεις
Για να το πάρουμε ένα βήμα παραπέρα, ο σύνδεσμος της Ψυχολογικής Επιστήμης αποφάνθηκε ότι άτομα τα οποία βρίσκονται σε καλύτερη κοινωνικό-οικονομική κατάσταση, δεν είναι πιο πιθανόν να είναι ευτυχισμένοι σε σύγκριση με άτομα τα οποία βρίσκονται σε χειρότερη κοινωνικό-οικονομική κατάσταση.
Η ευτυχία δεν είναι κάτι που έρχεται από το που μένεις, τι μπορείς να αγοράσεις, τι καριέρα μπορείς να κάνεις ή τι προσωπικές σχέσεις έχεις. Όλα τα στοιχεία δείχνουν στο ότι η ευτυχία βρίσκεται στην καλλιέργεια ενός υγιούς και ισοσταθμισμένου περιβάλλοντος μέσω της συγκέντρωσης, ή σύμφωνα με τα λόγια του Csikszentmihalyi, στην κατάσταση ροής.
Εάν λοιπόν αυτή την περίοδο είσαι χωρίς δουλειά και έχεις αρκετό ελεύθερο χρόνο, είναι προτιμότερο να τον γεμίσεις με ασχολίες και δραστηριότητες που θα κρατήσουν το μυαλό σου απασχολημένο και συγκεντρωμένο κάπου, αντί να αφήνεις τις σκέψεις σου να πλανώνται άσκοπα!
